جنبش ارس

در آستانۀ فروپاشی شوروی که دولت مسکو رو به ضعف و سستی بود، صدها تن از اهالی مسلمان نخجوان که عمری در حسرت ایران بودند، به مرزهایی که نزدیک شدن به آن ممنوع بود،نزدیک تر شدند... . آنها که سالها اخبار انقلاب اسلامی و دفاع مقدّس را از طریق رادیو تبریز و اردبیل و در مخفی گاهها می شنیدند و دلهایشان برای وطن مادری می تپید، به سیم آخر زدند و به سیمهای خاردار نزدیک شدند. آنها می خواستند از سیمهای خارداری که میان آنها و ایران کشیده شده بود عبور کنند و وارد ایران شوند... .

161 سال بعد از انعقاد عهدنامۀ سیاه ترکمانچای و جدایی قفقاز و شیعیان آذری آن سوی ارس از ایران، اتّفاقی شگفت در ساحل ارس و نوار مرزی شوروی با ایران در بخش نخجوان روی داد؛ اتّفاقی شکوهمند و درخشان که حاکی از آغاز جنبشی اصیل برای الغای معاهده های سیاه گلستان و ترکمانچای بود.

دهم دی ماه 1368 مردم نواحی مرزی منطقۀ نخجوان در پی سست شدن حاکمیّت کمونیست ها‌‍، به ساحل ارس ریختند و سیمهای خارداری را که حکومت مسکو برای قطع ارتباط اهالی آن سوی ارس با ایران در طول نوار مرزی کشیده بود، پاره پاره کردند و هزاران تن از آنان در منطقۀ جلفا و پلدشت و... با عبور از موانع مرزی و پشت سر نهادن مرزبانان روس، به خاک میهن مادری خود وارد شده و از سوی مرزنشینان ایرانی مورد استقبال قرار گرفتند.‌ آنان با شعارهای «لا اله الّا الله»، «الله اکبر»، «اتّحاد-اتّحاد»، «یاددان چیخماز ایرانیمیز» عقیدۀ مقدّسی را که سالهای طولانی در سینه پنهان نگه داشته بودند، آشکار ساخته و خواستار الحاق به ایران شدند.

این موضوع اگرچه در مطبوعات ایران منعکس شد و حتّی برخی طومارهای امضا شده توسّط اهالی نخجوان مبنی بر لزوم تلاش ایرانی ها برای الحاق دوبارۀ ایران شمالی به خاک ایران نیز در مطبوعات تبریز منتشر گردید، امّا متأسّفانه آنگونه که لازم بود،این روز بزرگ و آن حادثۀ فراموش نشدنی در حدّ اهمّیت خود توسّط دولت و رسانه های ما که تازه از جنگ تحمیلی صدّام فارغ شده بودند، مورد توجّه قرار نگرفت. در حالی که انتظار می رفت روز 10 دی ماه به عنوان روز جنبش اهالی ایران شمالی -بخصوص مردم نخجوان- برای پیوستن به ایران در تقویم رسمی کشورمان درج شود و هرسال به یاد آن روز بزرگ،مراسم ها و گردهمایی ها برگزار شود، فقط به انتشار تحلیل ها و مطالبی دربارۀ این حرکت در مطبوعات بسنده شد.

به دنبال حاکمیّت پان ترکیست ها و نیز کمونیست های باتجربه ای مانند "حیدر علی اف" بر مردم مظلوم ایران شمالی، تحریف گری ها دربارۀ حماسۀ 10 دی ماه (31 دسامبر) مسلمانان نخجوان آغاز شد. این روز باشکوه که باید «روز الغای معاهده های گلستان و ترکمانچای و روز پیوستن دوبارۀ نخجوان و ایران شمالی به میهن اصلی» نام می گرفت، سه سال بعد توسّط حیدر علی اف "روز همبستگی آذری های جهان"!؟ نامیده شد و با این نامگذاری، تحریفی دیگر در تاریخ مردم مظلوم ایران شمالی آغاز گردید. رسانه های وابسته به رژیم باکو و نهادهای حکومتی این رژیم، روز خیزش مردم ایران شمالی برای پیوستن به وطن اصلی خود را به تبعیّت از رئیس جمهور سابق خود، به عنوان روز همبستگی آذری های جهان!؟ تبلیغ کردند.

تحریف جنبش ارس و حماسۀ مردم مسلمان نخجوان برای پیوستن به ایران، از سوی نهادهای حکومتی رژیم باکو همچنان ادامه دارد. در این راستا هر سال علاوه بر مطبوعات وابسته به دولت باکو، پارلمان و مراکز حکومتی نیز بیانیّه هایی منتشر می کنند تا حرکت تاریخی مردم نخجوان برای پیوستن به میهن اصلی شان را به عنوان حرکتی "ضدّ ایرانی"!؟ معرّفی کنند.

البتّه این نخستین اقدام مردم نخجوان برای پیوستن به میهن مادری خودشان نبود؛ در زمان جنگ جهانی اوّل نیز مقامات و چهره های شاخص و معتمدین نخجوان،با امضای رسمی تومار و ارسال آن به دولت ایران، خواستار پیوستن دوباره به خاک وطن شده بودند.دولت ایران، چگونه این مطالبات تاریخی و واقعی هموطنان مسلمانی را که با زور و با عهدنامه های تحمیلی از وطن خود جدا شده اند، پاسخ خواهد گفت؟.... .

جنبشی که پیش از فروپاشی شوروی در سواحل ارس یرای الغای معاهده های ننگین گلستان و ترکمانچای توسّط مردم مسلمان نخجوان آغاز شد، اینک با عنوان "حرکت آزادیبخش ایران شمالی"سر برآورده است. هدف اصلی این جنبش، الحاق دوبارۀ ایران شمالی به ایران می باشد. بی گمان آذری های ایران که اکثریّت آذری های جهان را تشکیل می دهند، استعداد آن را دارند که سه-چهار میلیون اقلّیت آذری آن سوی ارس را به ملّت ایران ملحق کنند.