تقابل غبارآلود حقّ و باطل
حق چیست؟ باطل کدام است؟ مسئله این است که وقتی دوباطل که اصول مهم و روشن انسانی و الهی را قبول ندارند با هم درگیر می شوند و یا وقتی یک حق که این اصول را قبول دارد با یک باطل که اصول مذکور را قبول ندارد در می آویزد تشخیص حق و باطل آسان است. اما وقتی دو جبهه که هر دو اصول اساسی انسانی و الهی را قبول دارند با هم درگیر می شوند تشخیص حق بودن یکی و باطل بودن دیگری دشوار می شود.
اینجا این سوال اساسی مطرح می شود که چگونه وقتی میان دو حق اختلاف و تضاد پیش می آید یکی را لاجرم باید باطل فرض کرد؟ که البته پاسخ به شرح زیر است.
اولا باید یک نکته بسیار مهمی را توجه نمود و آن اینکه دو حقِ درگیر، ممکن است تفسیرشان در عمل از اصول یاد شده با هم در تضاد باشد و دوما باید جست و جو کرد و تفسیر دقیق تر و نزدیک تر به تفسیر شاخص های معتبر تفسیر کننده آن اصول را یافت. سوما باید این نکته را همیشه در نظر داشت که نسبت به موضوعات مختلف ممکن است حق های متعددی وجود داشته باشد، بدین معنی که ممکن نیست برای همیشه تاریخ یکی از گروه های طرف حق در همه موضوعات حرف حق را بزند مگر آنکه از مقام عصمت برخوردار باشد. ممکن است در یک موضوع، یک جبهه از حق و در موضوع یا موضوعاتی دیگر یک جبهه یا جبهه هایی دیگر از طرف حق، حرف حق را بزنند.
با در نظر گرفتن این دو مسئله حق شناسایی می شود و در مقابل، باطل هم چهره نمایان می کند.
(برگرفته از وبلاگ اسلام ناب)